ARAŞTIRMACI CEMİL GÖK “FİLİSTİN SORUNU- ORTADOĞU ve ŞARK MESELESİ” ARAŞTIRMASINDA FAHRETTİN PAŞA’yı ŞÖYLE ANLATIYOR; Osmanlıya başkaldıran Şerif Hüseyin, Arap aşiret ve kabile şeyhleri ile Arap urbanını isyana kışkırtıyordu. Barış ve kardeşliğimizi ortadan kaldıran bu hain kışkırtıcılığı oğlu Faysal ve diğer adamları tarafından yapıyordu. Suriye’de kışkırtma işlerini Faysal yönetiyordu. Bu hususla ilgili olarak Şerif Faysal bir mektubunda, “… Türkler sizi tesevvüs (kışkırtmasınlar) etmesinler, Türklerden hayır gelmez…” diyordu. Faysal, emrindeki Arap ordusuna katılan isyancılara şöyle yemin ettiriyordu; “Kendisi bekledikçe beklemek, kendisi yürüyünce yürümek, hiçbir Türk’ün sözünü dinlememek, Bağdatlı, Halepli, Suriyeli veya saf kan Arap olsun olmasın bütün Arapça konuşanlara karşı iyi davranmak, bağımsı- zlığı; hayat, soy, sop ve dünya varlılarının üzerinde tutmak.” Şerif Hüseyin isyanı, Ağustos 1916 olarak planlamıştı. Ancak Alman subaylarının da katıldığı büyük bir askeri birliğinin Hicaz’a sevk edileceği haberi üzerine isyanı öne alınarak, 05-10.06.1916 tarihleri arasında isyan başladı. Çünkü Şerif Hüseyin, gelecek Osmanlı kuvvetinin kendi isyanını engelleyeceğini düşünüyordu. İlk iş olarak, 05- 06.06.1916’da Şerif Ali ve Faysal kardeşler, Medine’deki Türk kuvvetlerine saldırdı. Medine Muhafızı Basri Paşa’nın aldığı savunma sonucunda, Arap saldırısı püskürtüldü. Bunun üzerine, Korgeneral Fahrettin Paşa (Korgeneral, Türkan) Medine’ye gönderildi. Türk kuvvetlerinin yaptığı harekât sonucunda, 25-26.06.1916’da Bir-i Masi’deki Faysal kuvvetleri daha güneye çekilmek zorunda kaldı. 19.08.1916’da Gayır Boğazını tutan Şerif Ali emrindeki isyancı Arap kuvvetleri de güneye atıldı. Böylece, isyancı Araplar tamamen Medine şehri dışına atıldı.